Tengri Kelimesinin İslami Kullanımı Hakkında

 

Ünlü Arap gezgin İbn Fadlan’ın naklettiğine göre o sıralarda İslam’a henüz girmiş olan Oğuz Türkleri herhangi bir zorluk ile karşılaştıklarında bakışlarını gökyüzüne yöneltip “Bir Tengri.” derlermiş. Başta Kaşgarlı Mahmud olmak üzere İslami dönemin tüm yazarları Allah kasdıyla “Tengri” ismini kullandıkları gibi bütün kaynaklarda her işe; söze kutlu bir nitelik kazandırmak kasdıyla ilk önce “Ulu Tengri’nin adı” anıldıktan sonra başlanması gerektiğini bildirmişlerdir.

Türk tasavvuf tarihinin öncü ismi Ahmed Yesevi de Divan-ı Hikmet adı ile biraraya getirilen “hikmet” adlı şiirlerinin 12’sinde bu kelimeyi asli şekliyle ” Tengri” olarak kullanmaktadır. Anadolu tasavvufunun en önemli isimilerinden Yunus Emre ( 13.yy.) ve Niyazi Mısri de şiirlerinde “Tengri” anlamındaki “Tanrı” ve eşdeğeri olarak “Çalab” kelimesini kullanmışlardır. Oğuzların İslamiyete daha henüz yeni geçtikleri dönemden kalma Dede Korkut Kitabında, Allah’ın adı hatta sık sık “Allah Tengri” olarak verilmiştir.

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski