Döviz Nedir? Döviz İşlemleri Nelerdir?
Döviz nedir? sorusuna yanıt verecek olursak döviz, yaygın olarak kullanılan yabancı para birimlerini ve parasal değerlerini ifade eder. Türkiye’de 1980’li yıllara kadar döviz bulundurmak yasaktı ve suç teşkil etmekteydi. Ancak günümüzde döviz bulundurmak ve dövizle işlem yapmak serbest durumdadır.
Döviz kuru ise; bir ülkenin para biriminin diğer bir ülke para birimi cinsinden değerinin ifade edilmesidir. Kısaca tanımlayacak olursak yabancı paranın fiyatıdır diyebiliriz.
En sık kullanılan para birimleri ve sembolleri şu şekilde sıralanabilir;
|
Para Birimi |
Sembol |
Para Birimi |
Sembol |
|
Amerikan Doları |
USD |
Türk Lirası |
TRY |
|
Euro |
EUR |
Kanada Doları |
CAD |
|
İngiliz Sterlini (Pound) |
GBP |
İsviçre Frangı |
CHF |
|
Japon Yeni |
JPY |
Avustralya Doları |
AUD |
Döviz İşlemleri
Döviz işlemlerini dört ana başlık altında sıralamamız mümkündür. Bunlar;
- Döviz
- Efektif
- Kambiyo
- Kur
olarak ifade edilmektedir.
Döviz Nedir?
Uygulama esnasında satın alınan bir malın bedelini, alıcı ülkenin yabancı para stoklarında satıcı ülkenin para biriminden para olmaması durumunda, satıcı ülkenin kabul edeceği başka bir para birimi ile ödemeyi gerçekleştirir. Satıcı ülke de eline geçen bu para ile diğer ülkeler ile ticari işlemlerini gerçekleştirir. Bu ödeme işlemini sağlayan her türlü hesap, belge ve vasıtaların tümüne döviz işlemi denmektedir.
Efektif Nedir? Efektif Döviz Nedir?
Banknot yani kağıt para biçimindeki bütün yabancı paralara efektif denmektedir. Döviz kavramı içerisinde, yabancı para cinsinden düzenlenmiş her türlü kağıt (bono, poliçe, kredi mektubu vb) ve hesap yer alırken efektif kavramı içine sadece nakit yabancı paralar girmektedir.
Kambiyo
Kambiyo; değiştirme, bozdurma, değer ve fiyat anlamına gelmektedir. Bir ülke parasının diğer ülke parasıyla anlatımı anlamına geldiği gibi, yabancı ülkelerin para birimi üzerinden düzenlenen ticari senetler, çek, poliçe ve bono gibi belgeleri de içermektedir. Ülkemizde ise kambiyo ve döviz aynı anlama gelmektedir.
Kur
Kur, ulusal paranın yabancı para birimleri karşısındaki değerine ya da fiyatına denmektedir. Kur iki türlü incelenmektedir.
Alış kuru, döviz ve efektif alışlarda uygulanan kurlara denmektedir. Döviz alış işlemlerinde uygulanan kurlar döviz alış kuru, efektif alışlarında uygulanan kurlar ise efektif alış kuru olarak tanımlanmaktadır.
Satış kuru ise, döviz ve efektif satışlarında uygulanan kurları ifade etmektedir. Döviz satışlarında uygulanan kurlara döviz satış kuru denirken, efektif satışlarda uygulanan kurlara efektif satış kuru denmektedir.