Kamu Maliyesi Nedir?

 

Kamu Maliyesi Nedir?

Kamu Maliyesi, devlet faaliyetlerini iktisadi ve mali yönden ele alarak bu faaliyetlerin neden olduğu sorunlara çözüm arayan bir bilim dalıdır.

Kamu maliyesinin temel konusunu; kamu gelirleri ve kamu harcamaları oluşturmaktadır. Kamu maliyesi yapılacak harcamaları ve bu harcamalar için gerekli gelirlerin sağlanması ile ilgili sorunları iktisadi, mali ve hukuki yönden incelemektedir.

Kökeni

Maliye, kavramsal olarak finansla aynı anlamda olmasına rağmen, amaç ve uygulama yönünden kazandığı anlam itibariyle farklı kullanılmaktadır. Maliye; İngilizce’de “public finance“, Fransızca’da ise “finance publique” olarak kullanılmaktadır.

 

Maliye kelimesi ise dilimize Tanzimattan önceki yıllarda girmiştir. Kelimenin kökü ise “mal” teriminden kaynaklanmaktadır. 1837 yılında kurulan Umur-ı Maliye Nezareti(Maliye Bakanlığı) ile “maliye” kelimesi Türkçe’ye yerleşmiş ve yaygınlaşmıştır.

 

Maliye’nin bir bilim olarak ortaya çıkışı, insanlık tarihi açısından yeni sayılır. 17. ve 18. yy’da Avrupa’daki gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan “maliye”, özellikle 1929 ekonomik buhranı ile önemi artarak ekonomi ve hukuku da içinde barındıran bir disiplin halini aldı. Klasik liberal politikalardaki piyasalara devlet müdahalesinin olmaması anlayışı özellikle 1929 yılında yaşanan ekonomik buhranla birlikte ekonomik sorunların maliye politikaları ile çözülmesi gerekliliği fikri nedeniyle etkinliğini yitirdi. Bu gelişmeler maliye biliminin önemini arttırdı.

 

Maliye’ye yönelik en ayrıntılı tanımlama Henry Carter Adams‘a aittir. Bu tanıma göre, kamu maliyesinin mali mevzuat ve mali yönetim ilkeleri ile kamu gelir kaynaklarını ilgilendirdiğini, kamu harcamalarını, bütçeyi, mali kuruluşları, devlet mallarını, vergilemeyi ve devlet borçlanmasını kapsadığını ortaya koymaktadır.