26 Şubat 1921’de Amerikalı gazeteci Clanence K. Streit, Kurtuluş Savaşı’nın önderini merak edip, tüm dostlarının ikâzlarına rağmen Amerika’dan Ankara’ya gelir.
Yüce Atatürk, İstiklâl mücadelemizdeki haklılığımızı tüm dünyaya duyurmak için Amerikalı gazetecinin bu ziyaretine çok önem verir. Amerikalı gazetecinin tüm merak ettiği soruları cevapladıktan sonra konu Ermeni tehcirine gelir.
Büyük Önder bundan 94 yıl önce der ki:
“Düşmanca ithamda bulunanların
sürdükleri büyük mübalağalar dışında Ermenilerin tehciri meselesi
aslında şuna inhisar etmektedir:
Rus Ordusu 1915’de bize karşı büyük
taarruzunu başlattığı bir sırada o zaman Çarlığın hizmetinde bulunan
Taşnak Komitesi, askeri birliklerimizin gerisinde bulunan Ermeni
ahalisini isyan ettirmişti.
Düşmanın sayı ve malzeme üstünlüğü
karşısında çekilmeye mecbur kaldığımız için kendimizi daima iki ateş
arasında kalmış gibi görüyorduk. İkmal ve yaralı konvoylarımız acımasız
bir şekilde katlediliyor, gerimizdeki köprüler ve yollar tahrip ediliyor
ve Türk köylerinde terör hüküm sürdürülüyordu.
Bu cinayetleri işleten saflarına eli
silah tutabilen bütün Ermenileri katan çeteler, silah, cephane ve iaşe
ikmallerini, bazı büyük devletlerin daha sulh zamanından itibaren
kendilerine kapitülasyonların bahşettiği dokunulmazlıklardan istifade ve
bu maksada matuf olarak büyük stoklar husule getirmeye muvaffak
oldukları Ermeni köylerinde yapıyorlardı.
İngilizlerin sulh zamanında ve harp sahasından uzak olarak İrlanda’ya
reva gördüğü muameleye hemen hemen kayıtsız bir şekilde bakan dünya
efkarı, Ermeni ahalinin tehciri hususunda almaya mecbur kaldığımız karar
için bize karşı haklı bir ithamda bulunamaz.
Bize karşı yapılmış olan iftiraların
aksine, tehcir edilmiş olanlar hayattadır ve bunlardan ekserisi şayet
İtilaf Devletleri bizi tekrar harp etmeye zorlamasa idi evlerine dönmüş
olurlardı.”
Clarence K. Streit-Bilinmeyen Türkler, çeviri Heath W. Lowry, sayfa 213