Atatürk’ün eğitim politikası kendi zamanının diğer devlet politikalarından farklıydı. O tarihlerde ülkeler kendi eğitim politikalarını yani eğitim felsefelerini oluştururken mensubu oldukları unsurları eğitim sisteminin içine koyuyorlardı. Yani bütün eğitim politikalarını tek bir unsur üzerine inşa ediyorlardı.
Atatürk bütün bunları görmüş ve eğitimin felsefi manada tekçi
olmamasının gerektiğini belirterek yeni Türk eğitiminin temelini atarken
eğitimin birden fazla unsuru kapsamasına özen göstermiş ve Türk eğitim
felsefesinin temeline bilimiakılı ve fenni koymuştur.
Atatürkçü düşünce sistemi eğitimde yaşamda en gerçek yol göstericinin bilim olduğunu esas alır.
Atatürk eğitim için yön belirlerken Osmanlıdan devraldığı mirası göz
önünde bulundurmuştur. Osmanlılarda yeni okulların kurulması ile beraber
geleneksel eğitim ile yenilikçi okullar beraber eğitim vermeye başlamış
ancak buda eğitimde ikiliklerin olmasına sebep olmuştur. Atatürk eğitim
politikasını oluştururken akıl ve bilimi esas almıştır. Bunu yaparken
de batılılaşmayı hedef olarak görmüştür.
Asıl hedef ise muasır medeniyetler seviyesine çıkmaktır.
Maarifin Milli Mücadele kadar önemli olduğunu belirten Mustafa Kemal
Paşa 15 Temmuz 1921 de Ankara da Maarif Kongresi nin toplanmasını
istedi.
Bu görüşü ile Atatürk geleneksel eğitimin yenilenen Türk toplumunun ihtiyaçlarını gidermekte yetersiz kaldığını belirtmiştir.
Atatürkbir başka konuşmasın da şunları söylemiştir:
”Toplumumuzu gerçeğe ve mutluluğa eriştirmek için iki orduya gerek
vardır. Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu diğeri ulusun
geleceğini yoğuran irfan ordusu.”
Yine Atatürk “çocuklarımıza ve gençlerimize şunları öğreteceğiz:
1) Ulusuna
2) Türkiye devletine
3) Türkiye büyük millet meclisine düşman olanlarla savaşma gereği.”demiştir.
Atatürk ün eğitim ve eğitimciye verdiği önem büyüktür.Eğitimde bize yol gösteren ilkeleri ise şunlardır:
1. Eğitimimiz ulusal olmalıdır.
2. Eğitimimiz bilimsel olmalıdır.
3. Eğitimimiz uygulamalı olmalıdır.
4. Eğitimimiz karma olmalıdır.
5. Eğitimimiz laik olmalıdır
Atatürk ün eğitim felsefesini inceledikten sonra günümüzde eğitim cumhuriyetten sonra değişimlere uğramıştır. Cumhuriyetten sonra gelen hükümetler hep kendi zihniyetlerine uygun eğitim politikalarını oluşturmuştur. Bu da Türkiye cumhuriyetinde bir eğitim karmaşasına sebep olmuştur. Yani her gelen ya bir şey almış veya bir şey koymuştur.
Türk eğitim felsefesinin yukarıda saydığımız eğitim ilkelerine uygun olması gerekliliğini bilmemiz gerekir.
Son dönemlerde eğitime ayrılan bütçenin savunma bütçesinden fazla olması gibi bir uygulama önemli ve olumlu bir uygulamadır. Hala kızların okullu olmaması gibi bir uygulama az da olsa kırsal kesimlerde devam etmesi üzücüdür.Bunu aşmak için devletin haydi kızlar okula kampanyası oldukça önemlidir.. Bundan başka devletin halen uygulamakta olduğu eğitime %100 destek kampanyası da eğitim için çok önemli bir uygulamadır. Devletimizin eğitim için yaptıklarını sonuna kadar desteklemeliyiz ve elimizden gelen her şeyi ortaya koymalıyız. Çünkü; çocuklar bizim çocuklarımız okullar bizim okullarımız kısacası devlet bizim devletimizdir.
Atatürk ayrıca Eğitim ve Kültür Alanındaki başka yeniliklerde yapmıştır.
Yozlaşmış kurumlardan biri olan medreseler kapatılmış öğretim
birleştirilmiş(tevhid-i tedrisat kanunu) yeni Türk harfleri kabul
edilmiş
yüksek öğretimler kurumları düzenlenmiştir. Atatürk Osmanlıdaki eğitim
sistemini toplumun ihtiyaçlarına cevap veremeyeceği görüşündedir. Bu
nedenle modern eğitim sisteminin oluşturulmasına karar vermiştir. Bu
konuda Arap alfabesinin kaldırılması ile eğitimde modernleşme
hareketleri hız kazanmıştır.